1. INLEIDING
Onze Sofie heeft een hartruisje, en dat kan wijzen op een schildklierprobleem.
Deze blog gaat over schildklierproblemen bij katten en geeft antwoord op de volgende vragen: Welke problemen kan de schildklier geven? Waar moet je als baasje op letten? En hoe gaat het nu met Sofie?
De informatie kreeg ik van mijn dierenarts en vond ik op internet.
2. SCHILDKLIERPROBLEMEN BIJ KATTEN
2.1 De schildklier
De schildklier zit bij katten net als bij mensen in de hals, naast het strottenhoofd. De schildklier maakt het hormoon thyroxine (T4). Dit regelt je stofwisseling: hoe snel je lichaam energie verbruikt, hoe warm je bent en hoe je hart werkt.
Bij schildklierproblemen werkt de schildklier meestal te hard. Je kunt dit niet voorkomen maar het risico wel verminderen. Er zijn studies die wijzen op een verband met bepaalde voedingsmiddelen (zoals veel jodium).
2.2. Een te snel werkende schildklier bij katten: hyperthyreoïdie
Bij hyperthyreoïdie maakt de schildklier te veel hormoon aan waardoor alles in het lichaam in een hogere versnelling gaat. Je ziet dit vaak bij oudere katten.
Symptomen:
- afvallen, ondanks (soms enorme) eetlust
- veel drinken en plassen
- onrustig gedrag of zelfs druk en vocaal worden
- snellere hartslag of hartruis
- dunne, vettige of ruwe vacht
- braken of diarree
- minder goed slapen of rusteloos rondlopen
Diagnose:
De dierenarts kan hyperthyreoïdie vaststellen met een bloedonderzoek. Hierbij wordt hoeveelheid schildklierhormoon in het bloed gemeten. Vaak wordt dat gecombineerd met een echografie van het hart, omdat langdurige overactiviteit van de schildklier de hartspier kan verdikken. Zo kan de dierenarts beoordelen of de versnelling van het hart door de schildklier komt, of door de hartaandoening HCM.
Behandeling:
Hyperthyreoïdie is goed behandelbaar. Er zijn drie hoofdopties.
Medicatie: Remt de aanmaak van schildklierhormonen. Vaak dagelijks en levenslang. De dosis wordt afgesteld via regelmatige bloedcontroles.
Speciaal dieet: Een jodiumarm dieet. Sommige merken hebben hiervoor een speciale lijn.
Definitieve behandeling: Een operatieve verwijdering van de schildklier. Of een behandeling met radioactief jodium (I-131). Dat vernietigt het overactieve schildklierweefsel. Deze behandeling is eenmalig, en niet overal beschikbaar.
Welke optie het best is, hangt af van leeftijd, algemene gezondheid en de gezondheid van het hart.
2.3 Een te traag werkende schildklier bij katten: hypothyreoïdie
In zeldzame gevallen werkt de schildklier juist te traag. Dit ontstaat meestal door:
- beschadiging of verwijdering van de schildklier, bijvoorbeeld na een operatie of behandeling voor hyperthyreoïdie
- een auto-immuunziekte
- een tumor of infectie
- een aangeboren afwijking (zelden)
Symptomen:
- lusteloosheid en slaperigheid
- gewichtstoename zonder duidelijke reden
- droge, schilferige huid en dof haar
- haaruitval
- koud hebben
- traag herstel van wonden of infecties
Diagnose en behandeling:
De dierenarts kan hypothyreoïdie vaststellen met een bloedonderzoek.
Gelukkig is de aandoening vaak goed te behandelen met medicatie die de schildklierhormonen aanvult. In sommige gevallen is een speciaal dieet nodig.
3. WAAR MOET JE ALS BAASJE OP LETTEN BIJ SCHILDKLIERPROBLEMEN
- let op veranderingen in eetlust, gewicht en gedrag
- afvallen bij goede eetlust is hét klassieke teken
- controleer de ademhaling als je kat slaapt
- ga jaarlijks op senior controle — een bloedtest bij oudere katten kan zoveel duidelijk maken
- zorg voor rust en regelmaat. Katten met schildklierproblemen doen het goed met vaste routines
- belangrijk: ga bij veranderingen naar de dierenarts. Hoe eerder ontdekt, hoe sneller je kat weer in balans komt
4. HOE GAAT HET NU MET SOFIE
Sofie is al een paar jaar bekend met een hartruisje. Toen ze ging afvallen ondanks een goede eetlust en ander gedrag vertoonde, adviseerde onze dierenarts om het ruisje te onderzoeken. Sofie kreeg een bloedonderzoek – dat toonde aan dat haar schildklier iets te snel werkt.En er werd een echo van haar hart gemaakt - die liet zien dat haar hartspier iets verdikt is.
In oktober 2025 is Sofie begonnen met hartmedicijnen (Bètablokkers) en over een half jaar krijgt ze opnieuw een echo van haar hart.
NB. Een bekend hartprobleem bij katten is HCM. Je vindt daarover in mijn blog de kattenziekte HCM:
https://superjanneke.