FIP is een ernstige kattenziekte waarover steeds meer bekend wordt. In deze blog vind je de meest actuele informatie over wat FIP is en welke behandelmogelijkheden er op dit moment zijn.
WAT IS FIP
Ernstige kattenziekte met lastige diagnose
FIP (Feline Infectieuze Peritonitis) is een ernstige ziekte die alleen bij katten voorkomt. Deze ziekte kan zich op allerlei manieren uiten, met symptomen die ook bij andere ziektebeelden passen. Dat maakt het stellen van de diagnose soms lastig.
Er worden op dit moment vier vormen van FIP onderscheiden
1. Natte FIP
Natte FIP is de meest acute vorm. Hierbij lekken bloedvaten en ontstaat er vocht in de borstkas en/of buikholte. Katten met deze vorm zijn vaak erg ziek. Ze hebben hoge koorts en kunnen erg benauwd zijn.
2. Droge FIP
Droge FIP is de meest chronische vorm. De verschijnselen zijn afhankelijk van welke organen aangetast zijn. Voorbeelden van deze verschijnselen zijn vergrote lymfeklieren, geelzucht en gezwellen bij de darmen.
3. Oculaire FIP
WAT IS FIP
Ernstige kattenziekte met lastige diagnose
FIP (Feline Infectieuze Peritonitis) is een ernstige ziekte die alleen bij katten voorkomt. Deze ziekte kan zich op allerlei manieren uiten, met symptomen die ook bij andere ziektebeelden passen. Dat maakt het stellen van de diagnose soms lastig.
Er worden op dit moment vier vormen van FIP onderscheiden
1. Natte FIP
Natte FIP is de meest acute vorm. Hierbij lekken bloedvaten en ontstaat er vocht in de borstkas en/of buikholte. Katten met deze vorm zijn vaak erg ziek. Ze hebben hoge koorts en kunnen erg benauwd zijn.
2. Droge FIP
Droge FIP is de meest chronische vorm. De verschijnselen zijn afhankelijk van welke organen aangetast zijn. Voorbeelden van deze verschijnselen zijn vergrote lymfeklieren, geelzucht en gezwellen bij de darmen.
3. Oculaire FIP
Bij oculaire FIP is het oog aangetast. Ogen kunnen een waas krijgen, verkleuren of de pupillen kunnen verschillen van grootte.
4. Neurologische FIP
4. Neurologische FIP
Bij neurologische FIP zit het virus in de hersenen. Deze vorm is het minst duidelijk in bloedonderzoeken. Klachten van deze vorm kunnen zijn: verlammingen, problemen met bewegen (ataxie) en epilepsie.
HOE ONTSTAAT FIP
Kattencorona
FIP ontstaat als een veelvoorkomend en grotendeels onschadelijk darmvirus bij katten zich muteert. De naam van dat virus is kattencorona. Kattencorona heeft niks te maken met de menselijke corona. Het is niet besmettelijk voor mensen of voor andere zoogdieren. Het geeft bij katten lichte klachten aan de darmen (wat diarree) en/of luchtwegen (neusafscheiding). Bijna alle katten raken hier in hun leven wel eens mee besmet. Bij een klein deel muteert kattencorona zich tot FIP.
Mutatie van kattencorona
Muteren betekent letterlijk aanpassen of herzien. Als een virus muteert, dan ondergaat het DNA van dat virus veranderingen met nieuwe eigenschappen. In dit geval verandert het relatief onschuldige kattencorona in het levensgevaarlijke virus FIP.
Na het muteren verspreidt de FIP zich in het kattenlichaam via de bloedbaan. Normaal zorgen witte bloedcellen voor de afweer tegen virussen. Bij FIP worden die witte bloedcellen geïnfecteerd met het FIP virus. De hevige afweerreactie van het kattenlichaam zorgt voor ontstekingen aan de bloedvaten. De plek van de ontsteking bepaalt welke klachten er ontstaan.
HOE ONTSTAAT FIP
Kattencorona
FIP ontstaat als een veelvoorkomend en grotendeels onschadelijk darmvirus bij katten zich muteert. De naam van dat virus is kattencorona. Kattencorona heeft niks te maken met de menselijke corona. Het is niet besmettelijk voor mensen of voor andere zoogdieren. Het geeft bij katten lichte klachten aan de darmen (wat diarree) en/of luchtwegen (neusafscheiding). Bijna alle katten raken hier in hun leven wel eens mee besmet. Bij een klein deel muteert kattencorona zich tot FIP.
Mutatie van kattencorona
Muteren betekent letterlijk aanpassen of herzien. Als een virus muteert, dan ondergaat het DNA van dat virus veranderingen met nieuwe eigenschappen. In dit geval verandert het relatief onschuldige kattencorona in het levensgevaarlijke virus FIP.
Na het muteren verspreidt de FIP zich in het kattenlichaam via de bloedbaan. Normaal zorgen witte bloedcellen voor de afweer tegen virussen. Bij FIP worden die witte bloedcellen geïnfecteerd met het FIP virus. De hevige afweerreactie van het kattenlichaam zorgt voor ontstekingen aan de bloedvaten. De plek van de ontsteking bepaalt welke klachten er ontstaan.
Wanneer kattencorona muteert tot FIP is nog niet bekend. Wel zie je FIP in bepaalde situaties vaker:
- Het grootste deel van de katten met FIP is jonger dan 2 jaar (80%)
- Veel katten met FIP leven in groepen; zwerfkatten, asielen en catteries
- Ook zie je FIP bij katten die ouder zijn en/of minder weerstand hebben
- Tot slot lijken stress en erfelijkheid een rol te spelen. FIP komt wat vaker voor bij bepaalde rassen; bij de Ragdoll, de Abesseijn, de Heilige Birmaan en de Rex
Overdragen en voorkomen
Katten kunnen kattencorona aan elkaar overdragen op een directe en indirecte manier. Direct via speeksel, ontlasting, urine en via moeder op haar kittens. Indirect via kleding, schoenen en de kattenbak.
Om de kans op FIP zo klein mogelijk te houden, zijn hygiëne (omgeving) en weerstand (de kat zelf) heel belangrijk. Denk hierbij aan de kattenbak (regelmatig verschonen, uit te buurt van eet- en drinkbakjes) en de kattenverzorging (bezoek de dierenarts jaarlijks, bied kwaliteitsvoeding die bij de leeftijd en leefstijl van de kat past).
WELKE MOGELIJKHEDEN ZIJN ER OM FIP TE BEHANDELEN?
Onderzoek naar het medicijn: professor Niels Pedersen
FIP is een dodelijke ziekte waar op dit moment nog geen medicijn en geen vaccin tegen bestaat. Aan de universiteit van Californië werken professor Niels Pedersen en zijn team hard aan een medicijn. Een paar jaar terug bereikten zij een doorbraak. Ze besloten om een antiviraal medicijn voor mensen aan katten met FIP te geven. 31 Katten kregen dat medicijn, 25 katten overleefden. Dat was tot dan toe nog niet eerder gelukt.
Dit medicijn, GS-441524, kan helaas nog niet op de markt komen. Het lijkt namelijk erg op een ander medicijn dat in ontwikkeling is in verband met Ebola. De geneesmiddelenfabrikant die op beide medicijnen patent heeft, is bang dat het onderzoek voor mensen wordt beïnvloed door het gebruik op dieren. Daarom mogen dierenartsen het niet voorschrijven.
Behandelen met GS-441524
Hoewel een dierenarts GS-441524 niet mag voorschrijven, kunnen eigenaren daar wél voor kiezen. Sinds 2019 brengt een aantal bedrijven in China het op de markt, zonder licentie, onder verschillende namen: Mutian, Sak, Pine, Brava en Aurora. Deze zwarte markt is niet geheel gericht op winst. In China raken ook steeds meer huiskatten besmet met FIP.
Wereldwijd verenigen mensen zich online, om elkaar hierin te adviseren en ervaringen te delen. Met name via Facebook (zie geraadpleegde bronnen).
Het behandelen van een kat met FIP is intensief. De behandeling duurt lang; de kat moet 80 tot 84 dagen aaneengesloten dagen het medicijn krijgen, en daarna 84 dagen geobserveerd worden. De kat is vaak erg ziek. Het medicijn wordt in de meeste gevallen toegediend via een injectie en die is pijnlijk. En het medicijn is duur. De dosis hangt af van het gewicht van de kat. Knapt de kat tijdens het behandelen op? Dan is de kans groot dat hij aankomt en meer dosis nodig heeft waardoor de kosten oplopen. Maar als er na de 84 dagen observeren geen symptomen meer zijn, dan is de kat genezen. Iets wat tot een paar jaar terug onmogelijk leek. Op dit moment geneest 80% van de behandelde katten. GERAADPLEEGDE BRONNEN
2021 - Dr. Pedersen Nieuwjaarsupdate: Neurologische oculaire FIP
sockfip.org/2021-dr-pedersen-
Blog Superjanneke: De kattenziekte FIP (1)
https://superjanneke.blogspot.com/2021/08/de-kattenziekte-fip.html
Blog Superjanneke: De kattenziekte FIP (2)
https://superjanneke.blogspot.com/2021/10/de-kattenziekte-fip-2.html
Blog Superjanneke: De kattenziekte FIP (3)
https://superjanneke.blogspot.com/2021/11/de-kattenziekte-fip-3.html
Cattery One in a Million: kleinschalige fokker van Bengalen
www.cattery-oneinamillion.nl/
Facebookgroep: FIP Free
Facebookgroep: FIP Warriors USA
Facebookgroep: Samen tegen FIP - FIP is te genezen
Facebookpagina: fipcure
Facebookpagina: Samen tegen FIP
Katten trimsalon Cat pretty
kattentrimsaloncatpretty.nl/
Onderzoek van professor Niels Pedersen
www.researchgate.net/
www.vetmed.ucdavis.edu/
Specialistische dierenkliniek Anicura, Utrecht
https://www.s-d-u.nl/welkom/
Wikipedia
https://nl.wikipedia.org/wiki/
De Winn Feline Foundation: medische studies om de gezondheid en het welzijn van katten te verbeteren)
www.vin.com/apputil/project/